بلندگو یا اسپیکر وسیلهای برقی است که انرژی الکتریکی را دریافت و آن را به صدا تبدیل میکند.اولین بلندگوهای الکتریکی در اواخر قرن نوزدهم به همراه تلفنها ساخته و عرضه شدند.در سال ۱۹۱۲ با استفاده از لوله خلاء ساخته شدند و بلندگوها قابلیت تقویت صدا را پیدا کردند.در دهه ۱۹۲۰، بلندگوها در ابزاری مانند رادیو،فونوگراف و سینما مورد استفاده قرار گرفتند.در سال ۱۹۲۵،بلندگوها توسط ادوارد کلوگ و چستر رایس اختراع شدند.سالهای بعد از آن،بلندگوها با بهبود کیفیت صدا،دریافت و پاسخ فرکانسی و میزان شدت صدا،در زمینههای مختلفی از جمله موسیقی،سینما،تقویت صدا و الکترونیک کاربرد یافتند.
امروزه نیز در صنعت موسیقی،بلندگوها جزء جدایی ناپذیر این حرفه میباشد که برای کارهای آهنگسازی،اجرای زنده و… حتماً به بلندگو احتیاج میباشد.همچنین دربسیاری از کلاس های آموزش دی جی،آموزش اهنگسازی،آموزش اجرای زنده و … به اهمیت باند و بلندگو به وفور اشاره شده است.
بلندگو چگونه کار میکند؟
بلندگوها از ساختار پیچیده و دقیق تشکیل شده اند و عضو جدایی ناپذیر صنعت الکترونیک میباشد.بلندگو از چند قسمت اصلی تشکیل شده است:سبد یا بَسکِت،مخروط،سوراند،سیم پیچ و آهنربا.وقتی جریان الکتریکی از سیم پیچ عبور میکند،یک میدان مغناطیسی متغیر در خود ایجاد میشود که با میدان مغناطیسی ثابت آهنربا تداخل میکند.این ادغام باعث میشود که سیم پیچ و مخروط متصل به آن به جلو و عقب حرکت کنند.این حرکت باعث میشود که هوا فشرده و گسترده شود و امواج صوتی را در خود ایجاد کند.ما در این مقاله قسمت های اصلی یک بلندگو را برای شما بطور مختصر و مفید توضیح خواهیم داد.
مخروط (دیافراگم) بلندگو
مخروط بلندگو یا دیافراگم بلندگو قسمتی است که از آن صدا تولید میشود.مخروط بلندگو با دریافت جریان الکتریکی از قسمت سیم پیچی،به سمت جلو و عقب حرکت میکند و باعث ایجاد امواج صوتی در هوا میشود.متریال مخروط بلندگو میتواند از موادهای مختلفی باشد که هر کدام خواص خاص خودرا دارند.برخی از مواد رایج برای ساخت مخروط بلندگو عبارتند از:
کاغذ:کاغذ سبک و ارزان است و به خوبی حرکات سیم پیچ را دنبال میکند.اما یکی از معایب استفاده از کاغذ این است که،کاغذ رطوبت را جذب میکند و باعث تغییر شکل و کاهش کیفیت صدا میشود.همچنین به مرور زمان کاغذ زودتر پاره یا سوراخ میشود و مقاومت کمی دارد.
پلاستیک:پلاستیک سخت و مقاوم است و بلعکس کاغذ رطوبت را جذب خود نمیکند.از پلاستیکهای مختلفی مانند پلی استایرن،پروپیلن،پلی کربنات و …برای ساخت مخروط بلندگو مورد استفاده قرار میگیرد.پلاستیکها معمولا در بلندگوهای کوچک،سقفی،حمام و سینمای خانگی کاربرد دارند.اما عیب این متریال این است که،پلاستیکها هنگام خم شدن صدا میدهند و ممکن است صدای تیز و ناهماهنگی ایجاد کنند.
فلز:فلز از اتلاف انرژی کمتری برخوردار است و صدای شفاف و واضح و باکیفیتی را تولید میکند. فلزات مختلفی مانند آلومینیوم،منیزیم،تیتانیوم و غیره برای ساخت مخروط بلندگو استفاده میشوند.فلزات معمولا در بلندگوهای ووفر و تیوتر کاربرد دارند.فلزات انعطافپذیری کمی دارند و ممکن است زنگ بزنند یا شکنند.
الیاف:الیاف موادی هستند که از رشتههای کوچک و نازک تشکیل شدهاند.الیاف میتوانند از منشا طبیعی یا مصنوعی باشند.برخی از الیاف مورد استفاده برای ساخت مخروط بلندگو عبارتند از الیاف کربن،الیاف فایبر گلاس،ابریشم،پشم و غیره.الیاف سبک،مقاوم و انعطافپذیر هستند و صدای گرم و طبیعی تولید میکنند.اما الیاف ممکن است رطوبت را جذب کنند یا با گذشت زمان فرسوده شوند.
ترکیبی:موادی هستند که از ترکیب دو یا چند ماده دیگر ساخته شدهاند.الیاف ترکیبی میتوانند خواص مطلوب هر ماده را در خود داشته باشند و عیب آنها را کاهش دهند.برخی از مواد ترکیبی رایج برای ساخت مخروط بلندگو عبارتند از کاغذ با پوشش پلاستیک،الیاف با پوشش فلز،فلز با پوشش ابریشم و…،الیاف های ترکیبی میتوانند صدای متعادل و هماهنگی تولید کنند و مقاومت بالایی داشته باشند و یکی از رایجترین مواد مورد استفاده در ساخت دیافراگم میباشند.
سوراند (رابر) بلندگو
سوراند بلندگو یا رابر دور قسمتی است که مخروط بلندگو را به سبد بلندگو متصل میکند.وظیفه سوراند این است که اجازه میدهد مخروط بلندگو به صورت آزادانه و کنترل شده به جلو و عقب حرکت کند و صدا را تولید کند.سوراند بلندگو از موادهای مختلفی ساخته میشود که هر کدام خواص خاصی دارند.برخی از مواد رایج برای ساخت سوراند بلندگو عبارتند از:
- لاستیک:لاستیک سخت و مقاوم است و بر خلاف اسفنج رطوبت را جذب نمیکند.لاستیکهای مختلفی با قابلیت کم ارتجاعی و مقاوم به گرما و سرما برای ساخت سوراند بلندگو استفاده میشوند.لاستیکها معمولا در بلندگوهای ووفر و تیوتر کاربرد دارند.اما لاستیکها هنگام خم شدن صدا میدهند و ممکن است صدای تیز و ناهماهنگی ایجاد کنند.
- پارچه:پارچه یا بافته شبیه پارچه مادهای است که از رشتههای کوچک و نازک تشکیل شدهاست. پارچه میتواند از منشا طبیعی یا مصنوعی باشد.پارچه سبک،انعطافپذیر و ارزان است و صدای گرم و طبیعی تولید میکند.اما پارچه ممکن است رطوبت را جذب کند یا با زمان فرسوده شوند.
سیم پیچ بلندگو (Voice coil)
سیم پیچ بلندگو یا ویس کویل بلندگو قسمتی است که جریان الکتریکی را به میدان مغناطیسی تبدیل میکند و باعث تولید صدا میشود.سیم پیچ بلندگو از یک رشته سیم عایق دار که به شکل یک فنر پیچیده شده تشکیل شده است که به یه مخروط وصل است.سیم پیچ بلندگو بر روی یک استوانه از جنس آلومینیوم،کاغذ،فیبر کربن،فایبر گلاس و غیره نصب شده است.سیم پیچ بلندگو به مخروط بلندگو متصل است که باعث ایجاد ارتعاشات در هوا شده و با حرکت آن صدا را تولید میشود.
برای داشتن بلندگوی قوی و با کیفیت،عوامل مختلفی بر سیم پیچ بلندگو تأثیر گذارند.این عوامل عبارتند از:جنس و قطر سیم،ارتفاع و شکل سیم پیچ،نوع و ضخامت عایقبندی سیم، تعداد و فرکانس پیچهای سیم،و نوع و قدرت آهنربای مغناطیسی.این عوامل را میتوان با توجه به نوع و مشخصات بلندگو و هدف صوتی مورد نظر تنظیم کرد.
آهنربا بلندگو (Magnet)
آهنربا بلندگو یا مگنت بلندگو قسمتی از بلندگو است که میدان مغناطیسی ثابت ایجاد میکند و باعث حرکت سیم پیچ و مخروط بلندگو میشود.آهنربا بلندگو میتواند از جنس فریت،نئودیمیوم یا سوپر مگنت باشد.هر کدام از این مواد مزایا و معایب خود را دارند.بطور مثال،آهنرباهای فریت ارزانتر و مقاومتر هستند اما کمتر قدرتمند و بزرگتر هستند.آهنرباهای نئودیمیوم گرانتر و حساستر هستند اما بیشتر قدرتمند و کوچکتر هستند. آهنرباهای سوپر مگنت بسیار قدرتمند و کوچک هستند اما خیلی گران و نادر هستند.
آهنربا بلندگو تأثیر بسزایی بر کیفیت و قدرت صدای بلندگو دارد. هر چه آهنربا بلندگو قویتر باشد،سیم پیچ بلندگو میتواند ارتعاشات قویتری ایجاد کند و صدای بلندتر و واضحتری تولید کند.جال است بدانید آهنربا بلندگو میتواند به خنک کردن سیم پیچ کمک کند و از سوختگی آن جلوگیری کند.
بهترین برندهای بلندگو کدامند؟
بهترین برندهای بلندگو در جهان بستگی به سلیقه و نیاز شما دارد.اما بر اساس برخی از عوامل مانند کیفیت صدا،قابلیت اطمینان،طراحی و قیمت،میتوانیم چندین نام تجاری را به عنوان بهترین بلندگوها به شما معرفی کنیم.برخی از این برندها عبارتند از:
- JBL:یک برند محصول کشور آمریکا است که در سال 1946 توسط آقای جیمز بالو لنزینگ تاسیس شد و تخصص آن در تولید تجهیزات صوتی الکترونیکی است.محصولات اصلی این شرکت بلندگو و تجهیزات همراه آن است.از محصولات JBL در بسیاری از رویدادهای مهم و معروف مورد استفاده قرار میگیرد.این غول صنعت صوت و صدا،طیف گستردهای از محصولات را هم برای مصرف کنندگان و هم برای حرفهایها ارائه میدهد.محصولات مصرفی JBL شامل همه چیز از هدفون و بلندگو گرفته تا سیستمهای صوتی خودرو و سینمای خانگی است.
- QSC:یک شرکت آمریکایی است که در سال 1968 تاسیس شد و تخصص آن در تولید تجهیزات صوتی حرفهای مانند بلندگو، آمپلیفایر، میکسر و پردازشگرهای صوتی است.این شرکت با کیفیت بالای محصولات خود و پشتیبانی فنی قوی شهرت دارد و از محصولات آن در بسیاری از اماکن عمومی،تجاری،تفریحی و ورزشی مورد استفاده قرار میگیرد.این شرکت در تولید بلندگوهای (اکتیو سریK/CP و بلندگوهای پسیو سری E) جزء بهترین برندهای بلندگو این صنعت میباشد.
- L ACOUSTICS:یک شرکت فرانسوی است که در سال 1984 تاسیس شد و تخصص آن در تولید بلندگوهای حرفهای برای اجراهای زنده،تئاتر،سینما،استادیومها و موارد دیگر است.این شرکت با ابتکارات و نوآوریهای خود در زمینه تکنولوژی آکوستیک و الکترواکوستیک شهرت دارد و در بسیاری از رویدادهای مهم و معروف جهانی مانند المپیک،جام جهانی فوتبال،کنسرتهای راک و پاپ و موارد دیگر مورد استفاده قرار میگیرد.بلندگوهای اکتیو این برند شامل سری های (K،X،A) میباشد که برای اجراهای زنده،سینما،تئاتر با قدرت و کیفیت بالا مورد استفاده قرار میگیرد.
- MACKIE:شرکت آمریکایی است که در سال 1988 تاسیس شد و تخصص آن در تولید تجهیزات صوتی حرفهای مانند بلندگو،میکسر،مانیتور،هدفون و موارد دیگر است.این شرکت با استفاده از تکنولوژیهای پیشرفته و طراحیهای خلاقانه،محصولاتی با کیفیت بالا و قیمت مناسب را به بازار عرضه میکند.از مدل های مختلفی بلندگو که توسط این سرکت تولید شده است میتوان به (TRUMP،CR،SRM)اشاره کرد که به بازارهای بزرگ جهانی معرفی شده است.
- EV:برند تولید کننده محصولات صوتی EV یا ELECTRO-VOICE ساخت کشور آمریکا میباشد که در سال 1930 توسط گروه متخصص صوت تاسیس شد.تخصص آن در تولید تجهیزات صوتی حرفهای مانند بلندگو،میکروفن، آمپلیفایر،پردازشگر صوتی و موارد دیگر است.این شرکت با ابتکارات و نوآوریهای خود در زمینه تکنولوژی آکوستیک و الکترواکوستیک شهرت دارد و در بسیاری از رویدادهای مهم و معروف جهانی که نیاز به بلندگو و صدای باکیفیت دارند مورد استفاده قرار میگیرد.از معروفترین مدل های تولید بلندگو این برند میتوان به سری های (بلندگو اکتیو و پسیو ELX،ZLX،EKX)اشاره کرد که از قدرتمندترین بلندگوهای حال حاضر در بازار هستند.
این برندها فقط چند نمونه از بهترین برندهای بلندگو در جهان هستند.البته برندهای دیگری مانند Paradigm،Definitive Technology،PolkوBang & Olufsenهم وجود دارند که در این صنعت جایگاه خاص خود را دارند.